همه چی درباره تاریخچه پوشاک ایرانیان!
انسان برای اینکه بتواند با محیط پیرامون، خود را سازگار کند، از نیروی عقل و خرد بهره میگیرد تا بتواند زندگی خود را در طبیعت دلپذیر و با نشاط سازد. یکی از این وسایل میتواند پوشش و لباس باشد که عیوب و زشتیهای جسم را میپوشاند و آن را آراسته میکند.
مصریان از ۵۵۰۰ سال پیش ریسندگی و بافندگی پنبه را آموختند. چینیها حدود ۳۶۰۰ سال پیش اقدام به پرورش کرم ابریشم نمودند و با استفاده از آن برای خود لباس تهیه کردند.
ایرانیان با تمدن خود بیش از ۱۰ هزار سال است که دارای سابقه درخشان در زمینه پوشاک در جهان هستند. اولین ابزار ریسندگی و بافندگی مربوط به 7 هزار سال پیش از میلاد، در بهشهر پیدا شد.
پوشاکی که نخستین بار ایرانیان به تن کردند چه بود
کت و شلوار: ایرانیان نخستین مردمانی بودند که شلوار و کت آستیندار بر تن میکردند. حتی یونانیان به خاطر پوشیدن شلوار، ایرانیان را به تمسخر میگرفتند.
لباس ورزشی: نخستین مردمانی که برای ورزش از لباسهای خاص بهره میبردند، ایرانیان بودند. ایرانیان شلوارهایی تهیه کرده بودند که تنگ و چسبان بود و با استفاده از چرم دوخته شده بود و آن را برای سوارکاری مورد استفاده قرار میدادند.
مد و پوشاک در ایران باستان چگونه بود؟
در ادامه تاریخچه مد و پوشاک ایران یاسد بگوییم نوع پوشش ایرانیان در ایران باستان ادامه لباسهای بابلیان و آشوریان است که اندیس هایی از جنس پشم و کتان که ابریشم نیز در آن ها استفاده شده است که از مشرق زمین می آمده است
کندیس لباسی با آستینهای گشاد به صورت پیلی های منظم در پشت بازوهاست دامن این لباس در جلوی شکم یا در پهلوها چین خورده و شکل پیلی هایی منظم شبیه به لباس های مصریان در می آید
این اولین بار در طول تاریخ است که ایرانیان زیر این لباس پیراهن شلوار زیر و جوراب می پوشند و به لباس زیر دوخته شده علاقه نشان میدهند
در این دوران کندیس های پادشاهان و درباریان با رنگ بنفش مایل به آبی و تزئیناتی با سفید و نقره ای مشاهده میشد و دیگر گروه های پایینتر نیز کندیس سرخ رنگ بود و رنگ آن از شکوفه های درخت ساندیکس تهیه میشد که ساردی نام داشت
اهمیت گلدوزی بر روی انواع پوشاک در ایران کهن
نقش زدن بر روی لباس از زمان های گذشته در ایران دارای اهمیت بوده است. با نگاهی بر تابوت اسکندر می توان دریافت که ایرانیان شلوارهایی با پارچه های بسیار زیبا و طرحدار بر تن دارند. گلدوزی هنری بود که در دوران صفویه به اوج شکوفایی رسید و حتی هنرمندانی از روم شرقی را نیز شیفته خود ساخته بود.
شال: هنوز هم در زبان انگلیسی به همین نام خوانده میشود (shawl). نوع مردانه و زنانه آن، هر دو نوآوری ایرانیان است که با دیدن آن به یاد شوالیههای اروپایی میافتیم. در حالی که شوالیههای اشکانی، سر مشق شوالیههای اروپایی بودند.
بررسی پوشاک در دورههای مختلف تاریخی
دوره مادها:
طبق نقوش برجسته و مجسمههای قبل از میلاد، پوشاک زنان این دوره از لحاظ شکل با کمی تفاوت با پوشاک مردان یکسان است. مرد و زن به واسطه اختلافی که میان پوشش سرشان وجود داشت، از هم تمیز داده میشدند.
دوران پهلویان:
ورود اجناس اروپایی به ایران، باعث تغییرات بسیاری در پوشاک شد و به جای ارخالق و نیم تنه، کت و ژیلت و بلوز به طرز دوخت اروپایی معمول شد.
اکنون مردم ما با وجود داشتن فرهنگی با قدمت بسیار بالا در زمینه لباس و پوشش، مانند غربیها لباس میپوشند و به تقلید از آنها پوشش خود را انتخاب میکنند. اگر آنها هم مثل ما دارای فرهنگی به قدمت بیش از ۱۰ هزار سال در زمینه پوشاک میبودند، باز هم از دیگران تقلید میکردند؟!
دوره قاجاریان:
مسافرت ناصرالدین شاه قاجار به فرنگ و روسیه و دیدن لباسهای بالرینهای پترزبورگ که شلوار بافته چسبان و نازکی به تن میکردند و بر روی آن، جامه بسیار کوتاهی به اندازه یک وجب میپوشیدند، شاه را بر آن داشت که لباسهای زنها یک حرمسرای خود را به این شکل تغییر دهد.
پوشاک زنان در دوران هخامنشیان معمولا پیراهن ساده و بلند بوده است
پارسى ها به وسیله کوروش، دولت ماد را از میان برداشته و سلسله هخامنشى را تأسیس کردند. آنها از نظر لباس و پوشاک همانند مادها بودند. در مورد پوشاک خاص زنان این دوره آمده است: « از روى برخى نقوش مانده از آن زمان، به زنان بومى برمیخوریم که پوششى جالب دارند.
پیراهن آنان پوششى ساده و بلند یا داراى راسته چین و آستین کوتاه است. به زنان دیگر آن دوره نیز برمیخوریم که از پهلو به اسب سوارند. اینان چادرى مستطیل شکل، بر روى همه لباس خود افکنده و در زیر آن، یک پیراهن با دامن بلند و در زیر آن نیز، پیراهن بلند دیگرى تا به مچ پا نمایان است. »
تصویر به جا مانده بر روی تخته سنگهای دوره هخامنشی نشان می دهد که شباهتی بین پوشاک زنان و مردان پارسی وجود داشته است. زنان پارسی به جز لباس شبیه آنچه ملکه می پوشیده، لباس دیگری نیز داشته اند.
پیراهن آنان پوششی ساده، بلند یا دارای راسته چین و آستین کوتاه بوده که دامن از زانو به پایین شرابه هایی از مچ پا آویزان داشته، علاوه بر اینها زنان پارسی از چادر نیز استفاده می کردند، و آنرا بر روی تن خود می انداختند به طوری که تمام لباسهای زیر را می پوشانید. نقوشی که روی فرش پازیریک که در سیبری پیدا شده و آن را مربوط به ایران در دوران هخامنشی می دانند، این مطلب را تصدیق می کند زیرا زنانی که بر روی این فرش نقش کرده اند پوششی سر اندر پا چیزی شبیه چادر روی همه پوشاک خود داشته اند.
نظرات کاربران