جوش زیرپوستی یکی از مشکلات پوستی شایع است که تقریباً ۸۰ درصد افراد ۱۱ تا ۳۰ ساله آن را تجربه می‌کنند. تغییرات هورمونی نقش مهمی در تجمع چربی زیر پوست دارد، ولی باتوجه ‌به اینکه رژیم غذایی و سبک زندگی نسبت به گذشته تفاوت بسیار زیادی کرده است، این عارضه در افراد بیشتری مشاهده می‌شود.

بعضی از نشانه‌های جوش‌ها مربوط به بیماری‌های خاصی هستند که فقط پزشکان متخصص می‌توانند آن را تشخیص دهند و تشخیص انواع جوش‌های زیرپوستی در تعیین روش درمانی آن بسیار مؤثر است.

جوش‌های زیرپوستی، درواقع تورم‌های سفت زیر سطح پوست هستند که اغلب ملتهب، دردناک و گاهی عفونی می‌شوند. در اینجا آنچه باید در مورد علل، درمان جوش زیرپوستی و پیشگیری از آن بدانید، آمده است.

علت بروز جوش‌های زیر پوستی چیست؟

موها از روزنه‌های بسیار کوچک روی پوست رشد می‌کنند که به آن‌ها منافذ پوست می‌گویند. سلول‌های مرده پوست به سمت منافذ حرکت می‌کنند. همچنین چربی‌هایی به نام سبوم، توسط غدد چربی برای نرم نگه‌داشتن پوست ایجاد می‌شوند. با تولید بیش‌از اندازه چربی سبوم، سلول‌های مرده به هم می‌چسبند و باعث بسته‌شدن منافذ پوست می‌شوند. 

هنگامی‌که روغن، باکتری‌ها و کثیفی در اعماق فولیکول مو تجمع می‌یابند، جوش‌های زیرپوست ایجاد می‌شوند. نتیجه نهایی یک توده دردناک زیر پوست است که مانند سایر جوش‌ها سر ندارد.

پوست چرب بیشتر از پوست خشک مستعد تشکیل این نوع از جوش‌ها است. اختلالات هورمونی گاهی‌اوقات می‌تواند باعث افزایش بیش‌ازحد روغن در پوست شود. این اتفاق ممکن است در دوره‌های خاصی از زندگی مانند بلوغ یا بارداری رخ دهد. مصرف برخی داروها ممکن است به ایجاد جوش‌های کور (زیرپوستی) کمک کند. این داروها شامل کورتیکواستروئیدهای خوراکی و برخی از داروهای ضدبارداری است.

چه چیزی باعث ایجاد جوش زیر پوستی می‌شود؟

در قسمت قبلی اشاره‌ای به علت این نوع جوش داشتم اما در این بخش به‌طور کامل به این سوال پاسخ می‌گویم.

پوست تمام انسان‌ها قابلیت تولید چربی را دارد که این چربی سبوم نامیده می‌شود. در واقع، پوست با تولید چربی رطوبت مورد نیاز خود را تامین نموده و از خود محافظت می‌کند. اما در بعضی از افراد، تولید سبوم از حالت تعادل خارج می‌شود، یعنی پوست چربی بیش از اندازه نیازش تولید می‌کند. یا اینکه، سبوم با آلودگی‌های محیطی و باکتری‌های بیماری‌زا ترکیب می‌شود.

چربی اضافه و یا چربی آلوده، در منافذ پوست به دام میفتد و باکتری‌های موجود در آن فعال شده و با تولید مواد شیمیایی التهاب ایجاد می‌کند. این التهاب را شما به‌صورت یک جوش زیر پوستی عمیق و دردناک مشاهده می‌کنید.

یکی از علت‌های تولید بیش‌از‌حد سبوم به افزایش سطح هورمونی و یا تغییرات شدید هورمونی مربوط است. شاهد مثال این ادعا، افزایش جوش در دوران قاعدگی، بارداری و نوجوانی است.

تغییرات شدید هورمونی منجر به افزایش تولید چربی و بسته‌شدن منافذ پوست است. به همین دلیل اغلب افراد در دوره‌های مذکور دچار التهاب و جوش زیر پوستی می‌شوند.

علائم جوش های زیر پوستی

جوش های زیر پوستی اندازه ی بزرگتری نسبت به سایر جوش های صورت دارند و عمیقتر هستند؛ اما نمود بیشتری روی سطح پوست دارند. سایر مشخصات جوش های زیر پوستی عبارتند از:

1. کیست بزرگ چرکی
2. سر بزرگ و سفید
3. ایجاد التهاب و سرخی در اطراف
4. در صورت لمس حساس یا دردناک است.

دارودرمانی

برای درمان قطعی جوش های زیر پوستی باید به پزشک مراجعه کنید که با توجه به پوست شما داروهای مخصوص تجویز کرده و شما نیز به صورت مرتب 6 الی 8 هفته از آنها استفاده کنید.

ایزوترتینوئی

ایزوترتینوئین یا راکوتان یك داروی تجویز شده قدرتمند و مؤثرترین اقدام درمانی برای درمان جوش های زیر پوستی محسوب می شود. این ماده از یک فرم قدرتمند ویتامین A گرفته شده است که هر روز به شکل قرص تجویز می شود.

آنتی بیوتیک خوراکی

آنتی بیوتیک ها با کاهش باکتری ها و التهاباتی می توانند در ایجاد جوش های زیر پوستی مؤثر باشند؛ اما باید در نظر داشته باشید آنتی بیوتیک ها چربی اضافی پوست و سلول های مرده سطح پوست را رفع نمی کنند.

اگر آنتی بیوتیک ها مؤثر نباشند پزشک احتمالاً توصیه می کند مصرف ایزوترتینوئین را شروع کنید.

رتینوئیدهای موضعی

رتینوئیدهای موضعی نیز از ویتامین A ساخته شده اند. با این حال قدرت ایزوترتینوئین ندارند و برای درمان جوش های زیر پوستی، فولیکول های مو را برای جلوگیری از ایجاد جوش از بین می برند و شما می توانید به طور روزمره و به صورت کرم، ژل و لوسیون از آن استفاده کنید. از رتینوئیدها گاهی اوقات همراه با آنتی بیوتیک های موضعی استفاده می شود تا مؤثرتر واقع شوند.

مراحل انجام پاکسازی پوست

1. مرحله مشاوره

مرحله مشاوره به دلیل تشخیص مشکلات پوست ، نیاز سنجی و شناخت جنس پوست انجام می‌شود.

2. مرحله پاکسازی

این مرحله برای تمیز کردن پوست صورت از آلودگی‌ها و مواد آرایشی با استفاده از شوینده‌ها و پاک کننده‌ صورت مناسب جنس پوست انجام می‌شود.

3. مرحله استفاده از بخار گرم

این مرحله برای نرم شدن و باز شدن منافذ پوست جهت تخلیه بهتر جوش‌های زیرپوستی انجام می‌شود.

4. مرحله لایه برداری از پوست

در این مرحله با لایه بردارهای آنزیماتیک پوست لایه برداری شده و لایه نازکی از سطح اپیدرم که از سلول‌های مرده و شاخی تشکیل شده برداشته می‌شود.