پارچه اسکوبا را بشناسید!
پارچه اسکوبا اصطلاحی است که عموما برای اشاره به نئوپرین (نوعی پارچه مصنوعی) به کار می رود. این پارچه در اصل توسط شرکت دوپونت (DuPont) که یکی از بزرگ ترین نوآوران محصولات جدید در جهان است، توسعه یافته است. شرکت دوپونت نایلون را نیز تولید کرده است و انواع دیگری از محصولات را در خارج از صنعت نساجی توسعه داده است. نئوپرین (Neoprene) در دهه ۱۹۳۰ میلادی به عنوان جایگزینی برای لاستیک ساخته شد. در آن زمان لاستیک فقط با برداشت نوع خاصی از درخت تولید می گردید و این ماده در زمان آغاز جنگ جهانی دوم به مقدار کمی تامین می شد. افزایش نیاز به لاستیک در طول جنگ، تأمین جهانی این ماده را به خطر انداخته بود. این مسئله شرکت دوپونت و تعدادی از شرکت های پیشروی دیگر را به فکر یافتن راه حلی برای این مشکل واداشت. از میان بسیاری از منسوجات مصنوعی که شرکت دوپونت تولید می کرد، نئوپرین به عنوان بهترین جایگزین لاستیک معرفی گردید. نئوپرین علامت تجاری دوپونت است. این ماده از نظر شیمیایی به پلی کلروپرن مشهور است. به خاطر توانایی آن در جایگزینی لاستیک در بسیاری از زمینه ها، این ماده به عنوان لاستیک کلروپرن نیز شناخته می شود.
نحوه تولید پارچه اسکوبا چیست؟
ماده اصلی نئوپرین، کلروپرن (یک مونومر بی رنگ) است. این ماده می تواند به دو روش مختلف ساخته شود؛ در یک فرآیند، ترکیبات اصلی استفاده شده در ساخت کلروپرن با بوتادین (butadiene) که از نفت خام استخراج می شود، واکنش نشان می دهد. در فرآیند دیگر، این ترکیبات پایه ای با مشتقات سنگ آهک یک واکنش ایجاد می کنند. سپس کلروپرن های مشتق شده از نفت و سنگ آهک در معرض فرآیندی به نام پلیمریزاسیون امولسیونی الکترون آزاد قرار می گیرند تا پلیمر پلی کلروپرن تولید شود. ماده حاصل به صورت مایع است و معمولا به این صورت به کارخانه های نساجی تحویل داده می شود. وقتی این ماده به کارخانه رسید، فرآیند تولید هم برای سنگ آهک و هم برای نفت پلی کلروپرن یکسان خواهد بود. این پارچه بر روی خط مونتاژ تولید می شود و تنها با تجهیزات صنعتی به مرحله بهره برداری می رسد.
ابتدا مواد افزودنی توسط تولید کننده منسوج که برای تولید یک نتیجه خاص مورد نیاز است، اضافه می شود. مثلا می توان از مواد افزودنی برای افزایش قابلیت ارتجاعی استفاده کرد یا آن ها را برای بهبود مقاومت در برابر آتش اضافه نمود. وقتی این مواد افزودنی در جای مناسب خود قرار می گیرند، ماده به یک میکسر بزرگ منتقل می شود. این میکسر در یک فر صنعتی قرار می گیرد و سپس ماده پخته می شود. وقتی ماده از میکسر خارج می شود، لاستیک کلروپرن سخت شده به شکل قرص نانی به طول حدود ۲ فوت و عرض ۸ فوت در می آید.
سپس به این لاستیک پخته شده اجازه داده می شود تا خنک گردد و سپس از میان یک دستگاه برش دهنده عبور می کند. این دستگاه برش دهنده می تواند پلی کلروپرن را در عرض های مختلف برش دهد؛ مثلا پارچه با عرض حدود ۲ میلیمتر را می توان با چرخ خیاطی دوخت، اما چرخ های صنعتی می توانند با پارچه پلی کلروپرن با عرض بیش از ۷ میلیمتر نیز کار کنند. به طور متوسط این پارچه با عرض بین ۳ تا ۵ میلیمتر برش می خورد. هر یک از این ورقه های نازک تقریبا به اندازه یک ورقه چندلا هستند و یکی پس از دیگری بر روی یک تسمه نقاله بزرگ قرار می گیرند. سپس ورقه ها با اپوکسی خاصی اسپری می شوند و با شکل اصلاح شده نایلون لایه بندی می گردند. وقتی نایلون خشک شد، کلروپرن قابلیت ارتجاعی بیشتری خواهد داشت.
در کل می توان فرآیند تولید این پارچه را به صورت زیر خلاصه نمود:
- تولید کلروپرن: این ماده را می توان از طریق دو روش مختلف تولید نمود. در این روش ها ترکیبات اصلی با بوتادین یا مشتقات سنگ آهک واکنش نشان می دهند.
- ایجاد پلیمر پلی کلروپرن: کلروپرن سپس در معرض فرآیندی به نام پلیمریزاسیون امولسیونی الکترون آزاد قرار می گیرد.
- تحویل ماده به کارخانه: ماده نهایی به حالت مایع به کارخانه تولید منسوج برای شکل دهی تحویل داده می شود.
- اضافه کردن افزودنی ها: سازنده منسوج از هر نوع ماده اضافی استفاده می کند تا محصولی با نتیجه مشخص حاصل شود.
- انتقال دادن به میکسر: وقتی مواد افزودنی اضافه شد، ماده به یک میکسر بزرگ انتقال داده می شود.
- پختن: این میکسر در درون یک فر صنعتی قرار می گیرد و ماده سپس پخته می شود.
- برش زدن: به این لاستیک پخته شده اجازه داده می شود تا سرد گردد، سپس از طریق یک دستگاه برش به صورت ورقه ورقه در می آید.
- قرار دادن بر روی تسمه نقاله: هر یک از این ورقه های نازک، یکی پس از دیگری بر روی یک تسمه نقاله بزرگ قرار می گیرند.
- اسپری کردن و لایه بندی نمودن: سپس ورقه ها با اپوکسی خاصی اسپری می شوند و با شکل اصلاح شده نایلون لایه بندی می گردند.
- مرحله تکمیل نهایی: سپس لاستیک مصنوعی تکمیل شده براساس ضخامت طبقه بندی می گردد و بر روی پالت ها بارگیری می شود تا برای تولید کنندگان پوشاک، لوازم اسکوبا یا لباس های غواصی فرستاده شود.
نرخ پارچه اسکوبا چقدر است؟
نئوپرین و دیگر پارچه های پلی کلروپرنی در کل تا حدودی از انواع دیگر مواد مصنوعی گرانتر هستند. وقتی این ماده به صورت عمده فروخته می شود، ارزان تر است. قیمت متوسط هر ورق برای ده ورق یا کمتر در حدود ۵۰ تا ۶۰ دلار است، اما این قیمت با خرید ۱۰۰ ورق یا بیشتر به ۲۰ تا ۳۰ دلار کاهش می یابد. انواع مختلف پارچه های پلی کلروپرن نیز قیمت های متفاوتی دارند. به طور کلی نئوپرین ساخته شده توسط شرکت دوپونت با توجه به شهرت و استانداردهای کیفیت بالا در مقایسه با انواع عمومی لاستیک کلروپرن که توسط دیگر شرکت ها ساخته می شود، گران تر است.
علاوه بر این، پارچه های کلروپرن مبتنی بر سنگ آهک ممکن است به دلیل مزایای زیست محیطی درک شده، گران تر از پارچه های مبتنی بر نفت باشند. با این حال، هزینه تولید پلی کلروپران مبتنی بر سنگ آهک کاهش پیدا خواهد کرد، زیرا شرکت های بیشتری برای تولید پارچه های خودشان به این روش روی می آورند.
در سطح مصرف کننده نهایی، محصولات پلی کلروپرن بسیار گران تر از محصولات ساخته شده با مواد مصنوعی دیگر مانند نایلون یا پلی استر هستند. این افزایش قیمت تا حدی به این واقعیت مربوط می شود که لباس های غواصی و لوازم اسکوبا به طور کلی به عنوان تجهیزات مناسب در نظر گرفته می شوند.
دوختن، چسب زدن و دیگر اقدامات آماده کردن این نوع محصولات برای استفاده مصرف کننده نسبتا پر هزینه خواهد بود و بسیاری از شرکت هایی که این محصولات را می سازند، به دلیل قیمت های گزاف که طرفداران آبزیان حاضر به پرداخت آن برای این نوع پوشاک هستند، از حاشیه نسبتا بالایی برخوردارند. انواع دیگر پوشاک که با نئوپرین یا مواد مشابه ساخته می شوند، ممکن است به همان قیمت پلی استر یا نایلون در سطح مصرف کننده باشند.
کلام آخر…
امیدواریم این پست برای شما مفید واقع شده باشد و توانسته باشیم به شما در انتخاب این پارچه کاربردی کمک اندکی کرده باشیم
تا درودی دیگر بدرود…
نظرات کاربران