منظومه شمسی ما شامل خورشید و هر چیزی است که به دور آن میچرخد؛ ازجمله هشت سیارهای که همگیمان از دوران دبستان با آنها آشنا شدهایم.
اما سیارههای اصلی با وجود تنوع و جذابیت، صرفا بخشی از شگفتیهای محله کیهانی ما محسوب میشوند.
همسایگان سیاره زمین در فضا عبارتاند از دنبالهدارها، سیارکها، سیارههای کوتوله، قمرهای اسرارآمیز و مجموعهای از پدیدههای چنان عجیب و بیگانه که توضیحشان به راحتی امکانپذیر نیست.
موقعیت سیارات منظومه شمسی
ترتیب سیارههای منظومه شمسی که از نزدیکترین نقطه به خورشید شروع میشوند به این شرح است: ۱. سیاره عطارد ۲.سیاره زهره ۳.سیاره زمین ۴. سیاره مریخ ۵. سیاره مشتری ۶.سیاره زحل ۷. سیاره اورانوس ۸.سیاره نپتون
مستند «منظومه شمسی» دوبله فارسی
مستند «منظومه شمسی» با دوبله فارسی شما را در سفری شگفتانگیز، با سیارات این منظومه آشنا میکند. در این مستند تمام سیارهها، خورشید و همچنین کمربند کویپر معرفی میشوند و نکات جالب و آموزندهای درباره آنها ارائه میشود.
در مستند منظومه شمسی، سفری به کهکشان راه شیری به عنوان کهکشان خانگیمان نیز خواهیم داشت
آدرس منظومه شمسی در کیهان
منظومه خورشیدی به طرز باورنکردنی فقط بخش بسیار کوچکی از جهان قابل مشاهده است که با دانستن موقعیت و اندازهاش نسبت به کل کیهان، وضعیت آن را در عالم به خوبی درک خواهیم کرد.
اگر بخواهیم آدرس منظومه شمسی را به شکلی ساده و سریع بیان کنیم، باید بگوییم منظومه شمسی، ابر اورت، ابر یا کُرک محلی (Local Fluff)،
حباب محلی، بازوی شکارچی، کهکشان راه شیری، گروه محلی کهکشانها، ابرخوشه سنبله (Virgo)، ابرخوشه لانیاکیا (Laniakea) و در نهایت جهان قابل مشاهده. در ادامه در مورد هر کدام به اختصار توضیح میدهیم.
ابر اورت به منطقهای کروی شکل از فضای میان ستارهای گفته میشود که بسیاری از دنبالهدارها از آن سرچشمه میگیرند.
ستارهشناسان اطلاعات کمی در مورد آن دارند، اما خوب است بدانید هر بار که ستارگان را تماشا میکنید، آنها را از میان ابر اورت میبینید.
این ابر که گاها از آن به عنوان مرز منظومه شمسی یاد میشود، ۲ سال نوری از زمین فاصله دارد.
کرک محلی یا ابر میان ستارهای محلی، ناحیهای از کهکشان راه شیری شامل ابرهایی از غبار میان ستارهای است که چگالی آن کمی بیشتر از هیدروژن است. گار هیدروژن فراوانترین مولکول در کیهان به شمار میرود
. حباب محلی یک منطقه تخم مرغی شکل در حال رشد متشکل از گاز پراکنده در راه شیری با وسعت هزار سال نوری بوده که هزاران ستاره در آن قرار دارد و منظومه شمسی در مرکز این حباب مستقر است.
راه شیری یک کهکشان مارپیچی متشکل از یک صفحه مسطح و در حال چرخش حاوی ستارگان، گاز و غبار با یک برآمدگی در مرکز آن است.
وقتی ما از زمین به کهکشان راه شیری نگاه میکنیم، بازوی کمان (Sagittarius) این کهکشان را میبینیم. با این حال، ما در یک حباب محلی در بازوی شکارچی راه شیری قرار گرفتهایم.
منظومه شمسی نیز به دور مرکز راه شیری در چرخش است و حدود ۲۳۰ میلیون سال طول میکشد تا یک دور کامل گرد آن بچرخد.
راه شیری با وسعت حدود صد هزار سال نوری، کهکشان خانگی ما محسوب میشود و میزبان ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد ستاره است.
بر اساس تخمینها حدود ۱۰۰ میلیارد سیاره در کهکشان راه شیری وجود دارد که بیش از ۱۰ میلیارد از آنها میتوانند از حیات پشتیبانی کنند.
گروه محلی کهکشانها متشکل از ۵۰ کهکشان کوچک کوتوله به دور دو کهکشان بزرگ یعنی راه شیری و آندرومدا میچرخند.
این گروهها و خوشههای کهکشانی نزدیک به هم که از نظر گرانشی بر یکدیگر اثر میگذارند، درون ابرخوشه سنبله قرار گرفتهاند.
در نهایت به ابرخوشه لانیاکیا میرسیم. لانیاکیا یک ابرخوشه کهکشانی است که مطابق تخمین دانشمندان حدود ۱۰۰ هزار کهکشان در آن جای گرفته است.
این ابرخوشه به معنی «بهشت بیکران» ۵۰۰ میلیون سال نوری قطر دارد.
تصویر شبیهسازی لانیاکیا را در زیر مشاهده میکنید که در آن توزیع ماده تاریک با رنگ بنفش و کهکشانها با رنگهای نارنجی و زرد مشخص شدهاند.
فاصله سیارات تا خورشید چقدر است؟
فواصل هم در دنیای نجوم نجومیاند! یعنی نمیتوان برای بیان آنها از واحدهای متر و کیلومتر استفاده کرد و به جای اینها از واحد نجومی (Astronomical Unit به اختصار AU) استفاده میشود.
میانگین فاصله زمین تا خورشید حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر است که به این فاصله، یک واحد نجومی گفته میشود. فاصله سیارههای منظومه شمسی از خورشید بر حسب فاصله نجومی، به شرح زیر است:
عطارد: حدود AU ۰/۴
زهره: حدود AU ۰/۷
زمین: AU ۱
مریخ: حدود AU ۱/۵
مشتری: حدود AU ۵/۲
زحل: حدود AU ۹/۵
اورانوس: حدود AU ۱۹/۲
نپتون: حدود AU ۳۰/۱
سیاره کوتوله پلوتون: حدود AU ۳۹/۰
مدار و نحوه حرکت سیارات منظومه خورشیدی چگونه است؟
منظومه شمسی یا منظومه خورشیدی دارای یک خاصیت مشخص است؛ سیارهها در مسیری معین و با سرعتی مشخص به دور خورشید گردش میکنند. سیارهها دارای دو گردش هستند: حرکت انتقالی و حرکت وضعی.
گردش وضعی سیارات
چرخش سیارهها به دور خود حرکت وضعی نامیده میشود و وقوع شبانهروز یکی از نتایج این نوع حرکت است.
سرعت چرخش هر سیاره به دور خود با سایر سیارهها متفاوت است؛ بنابراین طول شبانهروز در سیارهها برابر نیست.
یک شبانهروز زمینی، یا یک دور چرخش کامل زمین به گرد خودش، ۲۳ ساعت و ۵۶ دقیقه طول میکشد
. این در حالی است که یک دور چرخش کامل عطارد به گرد خودش طی ۵۸ روز زمینی صورت میگیرد.
عمده استایل با ضمانت فروش و ضمانت قیمت پوشاک عمده شما را تامین میکند
لازم به ذکر است سرعت چرخش سیارهها در استوا و قطبها متفاوت است. در ادامه مدت زمان و سرعت چرخش سیارهها به دور خودشان را مشاهده میکنید.
عطارد: ۵۸ روز با سرعت ۱۰/۸۳ کیلومتر بر ساعت
زهره: ۲۴۳ روز با سرعت ۶/۵۲ کیلومتر بر ساعت
زمین: ۲۳ ساعت و ۵۶ دقیقه با سرعت ۱۵۷۴ کیلومتر در ساعت
مریخ: ۲۴ ساعت و ۳۶ دقیقه با سرعت ۸۶۶ کیلومتر در ساعت
مشتری: ۹ ساعت و ۵۵ دقیقه با سرعت ۴۵۵۸۳ کیلومتر در ساعت
زحل: ۱۰ ساعت و ۳۳ دقیقه با سرعت ۳۶۸۴۰ کیلومتر بر ساعت
اورانوس: ۱۷ ساعت با سرعت ۱۴۷۹۴ کیلومتر در ساعت
نپتون: ۱۶ ساعت با سرعت ۹۷۱۹ کیلومتر در ساعت
دیدگاه ها